سلام خدمت تمام برو بچه های تبیان
از آخرین کاربر عضو شده تا مدیر کل تبیان
من میدونم که تبیان انتقاد پذیر نیست
یعنی مطمئنم با این پست رو تائید نمیکنن یا بعد از تائید یه احضاریه میاد دم خونمون که بفرمائید ... و شما شاکی دارید
بابا بخدا من نمیدونم از دست تبیان چه کار کنم!؟ شما میتونید بهم کمک کنید؟
اون از اون مدرک گرفتن برای تائید نهائی (که 3 بار فرستادم تائید نشد)
اون از اون مشکلات قسمت ویرایش مطلب تبیان (که بجای ویرایش مطلب، صفحه اصلی تبیان رو نشون میده)
اون از اون پستی که با هزار شوق و ذوغ اینجا فرستادم و تائید نشد (دلیلش رو ندونستم)
اون از اون قالبهای قشنگ (برعکس کنید!) بخش وبلاگ (که دو تا خوشکل طراحی کردم که بفرستم که حتما جایزه میگرفت ولی با اون کاری که تبیان با من کرد صد سال دیگه هم نمیفرستم)
ما دلمون رو به تبیان خوش کردیم ولی زد توی ذوغمون (البته قبلا به بلاگفا خوش کرده بودم که اونم 2 تا وبلاگم رو -خدا شاهده- بدون دلیل مسدود کرد)
حالا هم که به تبیان اومدم این بلاها رو به سرم آورد
شرمنده یه جیزی یادم اومد این مشاورین تبیان هم که هی ما رو پاس میدن به همدیگه (انگار کاربران توپ چهل تیکه ان)
حالا وقت گفتم عنوان همین پست هست (((دیگه چی بگم؟)))
این پست چه تائید بشه (چه نشه) پست خداحافظی از وبلاگ تبیان هستش
خدا حافظ وبلاگ تبیان (دیگه هم بر نمیگردم حتی مطالب کاربرانش رو بخونم)
رویا خانوم اگه مارو قابل دونستی به وبلاگ خودم بیا (توی نظرات وبلاگت فرستادم قبلا -منتظرتم- 093eshgh)
امروزه انواع مختلفی ازنشریات علمی، مجلات تحقیقی، خلاصه پژوهش کنفرانسها ، گزارش یافته ها ،جمع بندیهای سالیانه علمی وجود داشته و منتشر می گردند . اما سنگ بنا و مبنای اصلی تمام آنها بخصوص درتحقیقات علمی امروزی پژوهش علمی پایه و نو می‌باشند که توسط اکثر مجلات علمی چاپ می‌گردند.دراینجا نیازی نیست که بطور دقیق پژوهش علمی پایه را تعریف کرده و شرح دهیم، ولی بطور خلاصه پژوهش‌علمی پایه و نو به پژوهش ای گفته می شود که تاکنون چاپ نشده و مربوط به تحقیق انجام شده‌ای باشد. هر مجله‌ای برای خود تعریفی از این نوع پژوهش دارد، ولی تقریبا تمام تعریفات حول همین عبارت پژوهش پایه وتحقیقات پایه می چرخند .
بطور کلی چرا باید پژوهش تحقیقی نوشت؟
دلایل دخیل درنوشتن پژوهش کدامند ؟ آیا به این علت است که با چاپ تعدادی پژوهش ترفیع علمی خواهیدگرفت ؟ آیا استاد راهنمای شما می خواهد بعضی از نتایج کاری که توسط شماانجام می شده و یا می‌شود راببیند ؟ و آیا شما می خواهید با استفاده از داشتن پژوهش به کنفرانسی بروید ؟ ممکن است در جامعة علمی‌امروزی اینها دلایل کافی و معمول برای چاپ پژوهش باشند، ولی در اصل دلایل واقعی نیستند .
دلیل اصلی اینست که شما بعنوان یک دانشمند یا محقق عضوی از یک گروه بزرگ می باشید و این برایتان‌یک امتیاز است که در این گروه عضوی فعال و حرفه‌ای باشید. پس به عنوان یک دانشمند وظیفه دارید که نتایج‌کارهایتان را مکتوب نموده و تا آنجا که ممکن است آنها را منتشر و پخش نمائید و به اطلاع سایرین برسانید،در غیر اینصورت نتایج کارتان تنها برای خودتان مانده و باعث دوباره کاری توسط سایرین می گردد .
چاپ نتایج تحقیقات باعث افزایش دانسته های بشر، بر انگیخته شدن بحث ها و مناظرات علمی ، تشویق‌دیگران برای کار بیشتر روی موضوع و یافتن موقعیّت ها و ایده های نو برای تحقیقات بعدی می گردد .
اکثر پژوهش تحقیقی به عنوان یک حقیقت علمی تلقی می شوند، زیرا قبل از چاپ توسط کارشناسان ومتخصصین در موضوع کاری پژوهش مورد بررسی و داوری قرار می گیرد . به همین خاطر و به دلیل‌استانداردهای بالایی که معمولاً برای پذیرش پژوهش علمی اعمال می شود، اغلب داشتن پژوهش ای که توسط‌یک مجله پذیرفته شده باشد کار مشکلی است. به همین علّت یک دانشمند باید قدرت نوشتن پژوهش تحقیقی‌قابل قبولی را داشته باشد چون نوشتن سایر نوشته های علمی مثل پژوهش کنفرانسها، بازنگریها ( reviews) و ... معمولا ساده تر است .
نوشتن پژوهش را چگونه آغاز کنید ؟
برای خوب نوشتن در ابتدا باید یک طرح کلی داشته باشید. نوشته های جالب، رسا و موثر، دارای سیستم‌و نظم می باشند که در آنها لغات درجای مناسب خود بطور صحیح و منطقی مرتب شده اند .
اما قبل از اینکه بتوانید شروع به نوشتن کنید باید چیزی برای گفتن ویا به عبارت دقیق تر پیغامی برای‌توصیف کردن داشته باشید .
بدون سعی و تلاش و چند یار تمریننمی توانید یک پژوهش را از آغاز تا انتها بنویسید مگر اینکه در این زمینه‌خیلی با تجربه باشید. تکنیک اصلی در تحقیقات، طراحی یک طرح دقیق برای توصیف واضح و روشن مشکل‌است. در اینجا مشکل شما نوشتن یک پژوهش تحقیقی میباشد ساختار پژوهش به موضوع مطرح شده در آن‌بستگی دارد. هدف پژوهش و همه گیری آن نیز مهم است .
نوشتن پژوهش وقتی کار مشکلی است که چیزی کافی برای گفتن نداشته باشید و در این صورت اگر هم بخواهیدبنویسید در وسط راه می برید و نوشتن را رها می نمائید زیرا نوشتن پژوهش کار مشکلی است .
اما اگر مطمئنید که چیزی برای گفتن و عرضه دارید مطلب فوق صحت ندارد و می توانید با استفاده ازبعضی از اصول ساده ای که در اینجا توصیف شده‌اند و در نوشتن پژوهش به شما کمک می نمایند، نوشتن پژوهش‌ای را آغاز کرده و به آسانی به پایان برسانید .
دامنه و موضوعات علمی مورد علاقه مجله :
بسیاری از عباراتی که در مجلات به عنوان دامنه و موضوعات علمی مورد توجه مجله مطرح شده‌اند شامل‌لغات مهم و اصلی می باشند. آنها به دنبال این هستند که پژوهش گزارشی یا نتایج مهمی را بپذیرند که نقش‌بارزتری در پیشرفت علم بشری داشته باشند.
یکی از اولین سوالاتی که ممکن است سردبیران مجلات علمی بعد از دریافت مقالة شما از خود بپرسنداینستکه "آیا اطلاعات این پژوهش مهم و نو بوده و ارزش چاپ کردن را دارد ؟"
شما باید مطمئن باشید آنچیزی که به نظر شما یک پژوهش خوب رامی سازد از دیدگاه دیگران و بخصوص‌سردبیر مجله مورد نظر نیز به اندازه کافی مناسب است. به عبارت بهتر نسبت به پژوهش خود واقع بینانه برخوردنمائید. برای این منظور باید سعی کنید که خود را جای ناظری که کارتان را می خواند بگذارید نه بجای کسیکه‌آنرا نوشته است .
سعی کنید خود را به جای یک سردبیر یا یک داور مجله بگذارید. آنها ممکن است این سوال را از خودبپرسند: "که چرا من باید این پژوهش را چاپ کنم ؟" و لذا شما باید بگونه‌ای نوشته باشید که جواب این باشد که:" (به این علت که این یک کار خوب است)."
باید از ارزش کارتان مطمئن باشید زیرا که نوشته تان مورد امتحان سردبیر و نقد و بررسی داور مجله قرارخواهد گرفت. نوشتن را با انتخاب و درج عنوان پژوهش آغاز کنید. اغلب می توانید از همان عنوانی استفاده‌نمائید که در آغاز کار و یا در حین مطرح کردن طرح آن، آنرا پیشنهاد نموده بودید سپس سعی در نوشتن‌خلاصه ای از نتایج کارتان نمائید و اینکه چه کارهایی را می توان با توجه به کار شما در آینده انجام داد بعد ازانجام این اعمال می توانید به مطالب نگاه کرده و سعی کنید تصمیم بگیرید که آیا نتایج تحقیقی تان ارزش چاپ‌کردن دارد یا خیر؟
برای شروع خود را متقاعد کنید که باید پژوهش ای بنویسید یعنی پژوهش ای برای نوشتن دارید بعد از این بایدراجع به مخاطبانتان یعنی کسانی که پژوهش‌اتان را می خوانند فکر کنید و از خود بپرسید « برای چه می خواهیدپژوهش بنویسید؟ » برای این پژوهش می نویسید که خوانده شود و به همین خاطر باید چاپ گردد . بسیاری ازنویسندگان این موضوع را در نظر نمی گیرند، آنها فقط چاپ پژوهش را به عنوان یک موضوع و هدف نهایی درنظر می گیرند و راجع به کسانی که آن را خواهند خواند فکر نمی کنند . از همان ابتدای کار شما باید این هدف‌را مد نظر داشته باشید که پژوهش باید توسط افراد مرتبط با موضوع پژوهش دیده و خوانده شود به همین علت بایدپژوهش‌اتان را به مجلة خاصی بفرستید تا توسط آن عده که مد نظرتان است مورد مطالعه قرار گیرد .
افراد پژوهش را چگونه می خوانند :
تعداد بسیار کمی از پژوهش از اول تا آخر خوانده می شوند بیشتر افراد مجلات را در حالیکه در کتابخانه‌نشسته‌اند، مطالعه می نمایند. آنها گوشه مجله را علامت زده ، به فهرست محتویات ( عنوان پژوهش ) نگاه می‌کنند و عنوانهای مورد علاقه اشان را انتخاب کرده ، به صفحات مربوطه رجوع می نمایند ، ابتدا به چکیدة کار وسپس ممکن است به اشکال و بعد به جداول و آنگاه به صفحات باقی مانده نگاه نمایند دو دسته خواننده درمورد پژوهش شما و کلاً همه پژوهش وجود دارند . یکی گروهی که در حوزه و میدان تحقیقی شما تخصص‌دارند و می خواهند تمام اطلاعات حاصل از پژوهش شما را بدانند و گروه دیگر افرادی که اکثراً بطور اتفاقی‌پژوهش‌اتان را می خوانند و فقط به نتایج حاصله از کارتان به عنوان زمینه‌ای جهت کار تحقیقی خود علاقه دارند .
امروزه مقدار زیادی از اطلاعات در دنیا بصورت عنوان و چکیده انتقال می یابد و مراکز زیادی وجود دارندکه چکیده پژوهشی را که مربوط به یک موضوع خاص است را چاپ می نمایند. برای مثال دایره کشاورزی‌کشورهای مشترک المنافع در انگلستان یک سری از چکیدة پژوهش مجلات را همراه با فهرست کامل آنهابرای راهنمایی جویندگان و محققین در جهت دستیابی سریعتر به پژوهش مورد نظرشان چاپ می نماید .
نوع دیگری از این گونه نشریات اطلاع رسانی، مجله "تحقیقات در حال انجام" ( current contents )است که فهرست کاملی از تحقیقات در حال چاپ مجلات دیگر را به صورت شماره بندی شده براساس کلیدواژه ها ، نام مکانها و غیره چاپ می نماید. امروزه علاوه بر این گونه نشریات، سیستم های اطلاع رسانی‌زیادی با همان نوع اطلاعات دردسترس می باشند و بدیهی است که در تمام این گونه سیستم ها نیز عنوان وسپس چکیدة پژوهش‌اتان زودتر از سایر موضوعات خواننده را جذب می نماید .
پژوهش‌اتان با هزاران مقالة شبیه خود که چاپ شده‌اند مقایسه خواهد شد ، پس لازم است به پژوهش‌اتان بدقّت‌نگاه کرده و با توجه به نکات زیر آنرا بنویسید .
عنوان پژوهش : خوانندگان متخصص در این رشته را جذب نموده و خوانندگان اتفاقی را علاقه مند می نماید.
چکیده : خوانندگان متخصص را تشویق می کند تا پژوهش را بخوانند و خوانندگان اتفاقی را با دادن اطلاعات‌مشخصی راضی و مجاب می نماید .
اشکال و جداول :نتایج کار را برای کسانی که پژوهش را ورانداز می نمایند خلاصه می کند .
نتایج حاصله : جزئیات بیشتری می دهد .
بخش بحث پژوهش : به نتایج حاصله معنی می بخشد .
سایر قسمت های پژوهش : برای کسب اطلاعات بیشتر خوانده می شود .
با خواندن لیست فوق متوجه خواهید شد که عنوان و چکیدة پژوهش چه اهمیتی در جذب خواننده دارند . وقتی‌که خوانندگان در حال مرور فهرست محتویات و عناوین مجله هستند، تنها عنوان پژوهش است که می تواند آنهارا به خواندن پژوهش تشویق نماید. این حالات درمورد سیستم های اطلاع رسانی کامپیوتری نیز صادق است.پس بیاد داشته باشید مهمترین قسمت در جذب خوانندگان نسبت به خواندن پژوهش‌اتان قسمت عنوان پژوهش‌می‌باشند.
(تصویر شکل 2 در دسترس نیست)
شکل 2 : عنوان و چکیدة پژوهش از نظر مقدار حجم و فضای اشغال شده درصد کمی از پژوهش را می گیرند (سمت چپ ) ولی در جذب خوانندگان نسبت به سایر قسمت ها تأثیر زیادتری دارند. (سمت راست ) ( بلوک‌های سمت چپ قسمت های یک پژوهش را بر حسب اشغال فضا و بلوک های سمت راست همان قسمت ها رابراساس تأثیر در جذب خوانندگان نشان می دهند.)
انتخاب مجلة مناسب :
قبل از اینکه شروع به نوشتن کنید باید مجله‌ای که مایلید تا پژوهش‌اتان در آن چاپ شود، را انتخاب نمائید. دراغلب موارد انتخاب مجله تحت تأثیر ساختار و نوع کار تحقیقی و محتوای پژوهش‌اتان قرار می گیرد. مجلات‌مختلف سبک و قوانین خاصی برای پذیرش مطالب و چاپ آنان دارند. وقتی که می خواهید مجله‌ای راانتخاب نمائید از خود سوالاتی نظیر سؤالات زیر را بپرسید :
دامنه و موضوعات کاری و نتایج مورد علاقه این مجله چیست ؟
جواب این سوال اغلب در داخل مجله و در پشت جلد چاپ شده است . آنها را بسیار دقیق بخوانید. کار عبثی‌است اگر یک مقالة تحقیقی را برای مجله‌ای بفرستید که فقط کارهای جمع بندی و بازنگری (reviwe) راچاپ می نماید و همچنین بی‌مورد است چنانچه یک پژوهش تحقیقی تئوری را برای مجله‌ای بفرستید که فقط‌کارهای عملی و آزمایشگاهی را پذیرفته و چاپ می نماید .
این مجله هر چند وقت چاپ می شود ؟
انتشارات علمی عموماً کند هستند. مجله‌ای که در سال دوبار چاپ می شود. احتمال‌و پتانسیل بیشتری برای چاپ، مطالعه و بررسی پژوهش‌اتان دارد تا مجله ای که هر ماه چاپ می‌گردد . باید ازخودتان این سؤال را بپرسید که "آیا پانزده ماه انتظار برای چاپ پژوهش، اثر و ارتباط آن با کارهای مربوطه راتحت تأثیر قرار نمی دهد ؟" اگر پژوهش باید سریع چاپ شود می توانید آنرا برای یک مجله سریع‌الانتشار
(Fast publication) بفرستید، اما اگر چاپ سریع پژوهش ضروری نباشد ، سردبیر چنین مجلاتی موظفند که‌کار شما را عودت دهند .
به مدّت زمان لازم برای چاپ یک پژوهش بطور همزمان برای‌هر دو مجله ارسال شده توجه کنید، پژوهشآی که در ماه آخر سال ماه 12 رسیده باشد در هر دو مجله هفت ماه‌بعد چاپ می‌گردد . امّا اگر یک ماه بعد به هر دو مجله برسد در مجله ماهانه با یک ماه تاخیر نسبت به پژوهش‌ای‌که در ماه دوازه رسیده یعنی باز هم هفت ماه بعد نسبت به زمان ارسال چاپ می‌گردد ولی همین پژوهش برای‌چاپ در مجلة شش ماههانه باید دوازده ماه انتظار بکشد.
این مجله چه نوع پژوهشی را چاپ می نماید ؟
آیا می توانید کار خود را بصورت الگو و قالب مجله درآورید ؟ بسیاری از مجلات قالب بندی و ترتیب خاصی‌را بر روی پژوهشی که چاپ می نمایند اعمال می کنند. اگر پژوهش شما در قالب دلخواه آنان نباشد آنرا عودت‌می‌دهند. مثلاً اگر پژوهش‌اتان حدود بیست صفحه است و مجله ای فقط پژوهش تا پنج صفحه را چاپ می نمایدطبیعی است که پژوهش شما را نه بخاطر محتوای علمی بلکه بخاطر ساختار پژوهش برگشت می‌دهد .
آیا شرایط دیگری برای پذیرش پژوهش در این مجله وجود دارد ؟
بعضی مجلات پژوهش را به شرطی قبول می نمایند که یکی از نویسندگان آن عضو گروهی باشد که مجله‌را چاپ می‌کنند. در بعضی از مجلات بر انجام بعضی تحلیلهای آماری و هم چنین تکرار آزمایشات برای‌حصول دقت بیشتر تأکید دارند و برای پذیرش پژوهش، این نتایج را می خواهند تعداد زیادی از مجلات برای‌چاپ پژوهش هزینه و پول دریافت می نمایند بدین صورت که شما برای چاپ پژوهش‌اتان باید مبلغی را بپردازیدکه این مبلغ معمولا به تعداد صفحاتی که بصورت نهایی در مجله چاپ می شود، بستگی دارد. لازم به تذکراست که این مبالغ گاهی بسیار زیاد و سنگین هستند. حتی برخی از مجلات انتظار دارند که پول را همراه بادست نوشته هایتان بفرستید، بدین صورت که برای دیدن و بررسی پژوهش‌اتان هم هزینه‌ای در نظر می‌گیرند.پس باید این شرایط را بدقت مطالعه کرده و چنانچه پول کافی برای اینکار دارید اقدام نمائید همچنین بعضی‌مجلات هستند که از نویسندگان کشورهای خاصی پول دریافت نمی کنند .
آیا پژوهش‌اتان برای چاپ احتیاج به شرایط و امکانات خاصی دارد ؟
ممکن است در پژوهش‌اتان تعدادی میگرو گراف الکترونی وجود داشته باشند که برایتان مهم بوده و بخواهیدحتماً چاپ شوند. پس باید به دنبال مجلاتی بگردید که این تصاویر را بتوانند واضح و روشن چاپ نمایند. اگرتصاویر رنگی دارید باید مجله‌ای را بیابید که این تصاویر را بدون دردسر زیادی بپذیرند. امروزه اکثر مجلات‌خیلی بیشتر از آنچه که می توانند چاپ نمایند پژوهش دریافت می‌کنند، پس در انتخاب مجله، درست و دقیق‌عمل نمائید تا پژوهش‌اتان زودتر و راحت تر چاپ شود و اگر هم پذیرفته نشد آنرا سریعتر عودت دهند تا اتلاف‌وقت کمی داشته باشید. مجلات معروفتر معمولاً پژوهشی را که نامناسب بدانند سریعتر رد کرده و پس‌می‌فرستند برای اینکه پژوهش‌اتان شانس بیشتری برای پذیرش داشته باشد، بهتر است مجله‌ای با معروفیت کمتررا انتخاب نمایید ممکن است تمایل زیادی داشته باشید که پژوهش اتان را در یک مجله بین المللی چاپ نمائیدهرچند این ایدة خوبی است، اما باید توجه داشت که تعداد خوانندگان مجلات بین المللی بسیار بیشتر از تعدادخوانندگان مجلات محلی کشوری است لذا بین کیفیت پژوهش‌اتان ، نوع مجله و تعداد خوانندگان آن توازنی‌برقرار نمائید . باید در اینحالت تمام عوامل موثر را مدنظر قرار دهید، مثلاً آیا پژوهش‌اتان بقدر کافی مناسب‌است تا برای بهترین مجلات فرستاده شود ؟ شاید نباشد، پس بهتر است آنرا برای مجله ای با شهرت کمتربفرستید تا شانس بیشتری برای پذیرفته شدن و چاپ داشته باشد .
سبک نگارش مجله :
بعد از اینکه مجله ای را انتخاب نمودید باید شروع به آماده کردن دست نوشته هایتان بر طبق سبک وساختار موردقبول آن مجله نمائید. اکثر مجلات راهنمای جزئیات مربوط به پذیرش و چاپ پژوهش را برای‌نویسندگان تحت عنوان « اطلاعات برای پژوهش نویسان » در صفحات اولیه اولین شماره خود در ابتدای هر سال‌میلادی ویا در کتابچه های کوچک مجزایی چاپ می نمایند ، پس باید با مجله تماس گرفته و آن راهنما راتقاضا نمائید یا اینکه از نمونه مجله موجود در کتابخانه کپی بگیرید. همچنین موقع تایپ پژوهش باید مطمئن‌شوید که تایپ کنندة پژوهش از دستورالعمل و قالب مورد نظر مجله مطلع است. طبعاً مطلوب نخواهد بود که‌راهنما را خودتان خوانده و در جایی قرار داده آنگاه از تایپ کننده بخواهید پژوهش‌اتان را تایپ نماید .
برای پژوهش خود طرحی بریزید .
به نمونه پژوهش چاپ شده در مجلة مورد نظر نگاه کرده و تقسیم بندهای آنها را مد نظر قرار دهید این کاربه شما این ایده و زمینه را می دهد که چگونه پژوهش‌اتان را تقسیم بندی نمائید بیشتر پژوهش تحقیقی شامل‌قسمت های زیر هستند :
مقدمه : به سوالات زیر پاسخ می دهد :
چرا اینکار تحقیقی را انجام دادم ؟ و به دنبال چه چیزی بودم ؟ چه نتایجی بدست آمد؟
مواد مورد استفاده :
از چه چیزهایی استفاده نمودم و شما چطور از آنها استفاده کنید ؟
روشهای مورد استفاده :
چه کارهایی انجام دادم و شماچطور آنها راانجام دهید ؟
نتایج حاصله
چه چیزهایی اتفاق افتاد ؟
بحث :
این اتفاقات چه معنی و مفهومی دارند ؟
نتیجه گیری:
حقایق چه چیزی را بیان می‌نمایند ؟
تشکرّات :
چه کسانی به من کمک نمودند ؟
منابع :
در حین کار و نوشتن متن به تحقیقات چه کسانی رجوع نمودم ؟
بهتر است از طرحی استفاده شود که در پژوهش مجله معمول بوده و استفاده می شود، زیرا هم سردبیر وهم خوانندگان آنراترجیح می دهند و هم‌اینکه همه با ساختار آن آشنایی دارند. علاوه بر این ، وجود یک ترتیب‌منطقی دسترسی به اطلاعات را آسانتر می نماید ولی اگر تقسیم بندی جدید و مناسبی را برای پژوهش اتان درنظر گرفته اید و دلایل خوبی برای تقسیم بندیتان دارید، می توانید از روش خودتان در پژوهش اتان استفاده نموده‌و آنرا برای سردبیر مجله بفرستید. اگر روش وطرح شما مناسب باشد آنرا می پذیرند واگر نوع طرح بکار برده‌شده برای سایر موارد هم سودمند باشد سایر مجلات نیز از طرح شما استفاده خواهند نمود .
قسمت های پژوهش
سوالاتی که در حین طرح ریزی قالب پژوهش به آنها پاسخ می دهید راهنماهای خوبی برای تقسیم بندی پژوهش‌به اجزاء آن هشتند که می توان آنها را به صورت زیر بیان نمود .
(1) ـ دلیل انجام کار تحقیقی
(2) ـ قبل از انجام تحقیق چه چیزهایی معلوم و چه چیزهایی مجهول بود و چه سیر منطقی را برای طراحی وانجام آزمایشات طی نمودید ؟
(3) ـ چه فرضیاتی تحت آزمایش قرار گرفتند و چه نتایجی از آزمایشات انتظار می رفتند؟
(4) ـ شرایط و تنظیم های آنها که در حین آزمایش انجام گرفتند .
(5) ـ طرح و شمای آزمایش
(6) ـ روشهای مورد استفاده
(7) ـ اطلاعات چطور جمع آوری گردیدند
(8) ـ روشهای تحلیل اطلاعات و تکنیک های آماری بکار گرفته شده .
(9) ـ نتایج بدست آمده
(10) ـ اعتبار، صحت و معنای نتایج و نتیجه‌ای که می توان از آنها گرفت .
(11) ـ بیان و استنباط نتایج و رابطة آنها با سایر کارها
(12) ـ راهنمائیهایی برای کارها و تحقیقات بعدی در این زمینه
(13) ـ منابع مفید برای کارهای دیگر در این زمینه .
تنظیم اشکال و جداول :
بهتر است که نتایج خود را قبل و یا در حین نوشتن پژوهش بصورت نمودار و جدول درآورید .
معمولا اعداد ارقام یا اطلاعات زیادی را در حین تحقیق بدست می آورید که باید از بین آنها مواردی را انتخاب‌کنید که اهداف و نتایج مطرح شده در پژوهش را تأیید و تأمین نمایند. وقتی آنها را بصورت نمودار و شکل در می‌آورید بهتر می توانید تصمیم بگیرید که دقیقاً چه چیزی را می خواهید نشان دهید و مناسب ترین راه برای‌نشان دادن یافته هایتان کدام است. بخاطر داشته باشد که اشکال و جداول دو قسمت بسیار موثر از پژوهش دردادن اطلاعات و جذب خوانندگان هستند. بنابراین باید فکر و وقت زیادی را صرف آنها نمائید .
اجراء و سرهم نمودن طرح ریخته شده:
عقیده کلی این است که بجای اینکه یکدفعه بنشیند و سعی کنید پژوهش را از اول تا آخر بنویسید باید آنرابطور سیستماتیک و مرحله به مرحله بنویسید . بهترین روش برای نوشتن مرحله به مرحله، داشتن طرح ونقشه‌ای برای پژوهش است ، عالی ترین راه برای بهبود طرح ریزی اینستکه به سوالات صفحه شانزده برگشته ودربارة پاسخ آنها تأمل نمائید در ابتدا به هر یک از سوالات بصورت تک تک نگاه کرده و پاسخ های مربوطه رایاد داشت نمائید این کار در شروع طرح ریزی برای پژوهش اتان به شما کمک خواهد نمود . طرح اولیه بصورت‌خلاصه و چند جمله ای بوده و پژوهش را بطور کلی مد نظر قرار می دهد. اما وقتی در این کار تجربه بیشتری پیدانمودید، می توانید قالب بندی کاملی را برای پژوهش طرح ریزی نمائید .
ابتدا باید دربارة قسمتهای اصلی پژوهش تصمیم بگیرید. این بدین معنی است که می توانید یک طرح اولیة قبلی‌داشته باشید که در کارها کمکتان کند . باید برای هر یک از قسمتهای تقسیم شده نیز یک طرح مجزای دیگر راایجاد نمائید. مثلاً می‌توان قسمت "مواد و روشهای مورد استفاده" از طرح اصلی را سریعا به دو قسمت «موادمورد استفاده» و «روشهای مورد استفاده» تقسیم نمود. حال دربارة اینکه از چه موادی برای کار تحقیقی‌استفاده کرده‌اید، فکر کنید. علاوه بر این می توانید قسمت «مواد مورد استفاده» را بر حسب نوع کار به‌واحدهای زیر تقسیم بندی نمائید: «مواد شیمیائی مورد استفاده»، «حیوانات مورد استفاده »، «تجهیزات مورداستفاده» و «خاکهای مورد استفاده» و غیره.
سپس شروع به ساختن فهرستی از قسمت ها و تقسیم بندیهای مربوط به آنها کنید پس از انجام اینکار به‌مجموعه آنها نگاه کنید آنچه که مشاهده می نمائید فهرستی از عناوین هر قسمت می باشد که همراه با یکدیگرآمده اند و قسمت کلی تر «مواد و روشهای مورد استفاده» را می سازند اکنون می توانید برای پژوهش اتان طرحی‌را پیشنهاد نموده و بسط دهید .
اینکار را می توانید برای هر قسمت پژوهش انجام داده و سپس برروی واحدهای کوچکتر هر قسمت هم همین‌کار را اعمال نمایید و در هر قسمت از خود بپرسید که چه می خواهید بگوئید و چه چیزهایی باید در این‌قسمت وجود داشته باشد . در مورد هر قسمت نیز یادداشتهایی راجع به اینکه در آنجا چه چیزی باید گفته وتوصیف شود بنویسید .
تقسیم بندی ومشخص نمودن مطالبی که در هر قسمت باید توصیف شود کار مشکلی نیست و به آسانی‌قابل تشخیص می باشد از آنجا که آزمایشات را بصورت مجزا انجام داده‌اید و نتایج آنها مشخص بودند و اینکه‌در هر قسمت بدنبال مطلب خاصی بودید لذا هر یک از این قسمت های مجزا و یا هر یک از آزمایشات رامی‌توانید به عنوان بخش های مستقل درنظر بگیرید این نوع تقسیم بندی از این جهت آسان و مفید خواهد بودکه شما را هدایت می نماید که در هر بخش چه چیزی را بیان کنید . در واقع مطالبی که در اینجا مطرح شدندبیانگر این نکته‌اند که در هر قسمت از پژوهش چه چیزی باید ذکر گردد.
سایر قسمت های پژوهش را شبیه به این قسمت انجام داده و فهرستی از عنوانها را جمع آوری کنید اگر اینکار راانجام دهید در نهایت طرحی از پژوهش را در جلوی خود خواهید داشت. حال می توانید کار را متوقف کرده و راجع به طرح خود فکر کنید.
چه چیزی را جا انداخته اید ؟ آیا برای هر قسمت از کارتان عنوانی را یافته اید ؟ آیا چیزی را تکرار کرده اید ؟آیا عنوانی را باید برای قسمت دیگری قرار دهید ؟
برای این قسمت وقت صرف کنید زیرا در نهایت کارتان را ساده تر می نماید . نوشتن از روی طرح همیشه‌آسانتر و ساده تر از نوشتن کل پژوهش بصورت ذهنی و یکدفعه می باشد .
از طرحی که ریخته‌اید استفاده نمایید .
حالا شما استاد و بنای طرح خود هستید حال چه باید بکنید ؟
بعضی افراد در اینحالت شروع به نوشتن می نمایند زیرا احساس می کنند که همه چیز را راجع به آنچه‌می‌خواهند بگویند می دانند. این حالت خوبی بوده و مزیتی برای آنان محسوب می شود اما اگر اینحالت درشما وجود ندارد باید قبل از شروع به نوشتن روش مرحله به مرحله خود را ادامه دهید .
نباید این احساس را داشته باشید که می‌توانید طرحی را برای تمام پژوهش اتان در یک مرحله و با یکبارنشستن و فکر کردن بوجود آورید. زمان طرح ریزی ساختار و قالب پژوهش و همچنین زمان نوشتن آنرا باوقت وساعات کارتان تنظیم نمائید، یک دفترچه و یا یک سری کارت همراه خود داشته باشید تا هر وقت فکری به‌ذهنتان رسید آنرا فوراً یادداشت نمائید . اینکار مخصوصاً برای نوشتن قسمت بحث(Discussion) پژوهش که‌همیشه نیاز به فکر و تعمق زیاد همراه با تفسیر و تعبیر نتایج دارد مفید میباشد . اغلب اوقات اید ه ها و فکرهای‌خوب و یا حتی یک جمله توصیفی زیبا بطور ناگهانی به فکر انسان می رسند و شما باید بتوانید در اینحالت آنهارا بسرعت یادداشت نمائید و گرنه فراموش می شوند .
بعد از نوشتن این نکات و یادداشت ها، آنها را با هم در یک جعبه یا فایل یا هر جای دیگری که مناسب باشدقرار دهید، هر کدام را مشخص نموده و برچسب بزنید .
بعداز نوشتن هر یادداشت آن را در کنار سایر یادداشت هایی که مربوط به یک قسمت از پژوهش می شوند قراردهید .
این مطالب را نگه دارید تا در موقعی که سرحال هستید مثل صبح، آنها را بررسی نموده، جملات را مرتب‌کرده و متن مربوط به هرقسمت از پژوهش اتان را بسازید و بنویسید. در حقیقت کاری که حالا باید انجام دهیدکنار هم گذاشتن متن هر قسمت و نوشتن کل پژوهش است. قسمت مشکل کار که همان فکر کردن برای نوشتن‌پژوهش بود، تمام شده و گذشته است حال باید با مرور یادداشت های خود جملات مناسب مربوط به هر قسمت‌را بنویسید با انجام اینکار برای هر قسمت، پژوهش خود بخود نوشته می شود .
منابع مورد استفاده را بیاد داشته باشید
هنگام طرح ریزی ساختار و قالب کلی پژوهش و یا هنگام یادداشت برداری باید یک یادداشت و فهرست هم‌برای منابع مورد استفاده تهیه نمائید . زیرا بعداً می خواهید از آنها در متن یاد کنید و یا در پایان پژوهش فهرستی‌از منابع مورد استفاده را لازم دارید که داشتن این یادداشت مفید می باشد .
راهنمای نگارش مقاله
عنوان( Title):
- عنوان باید علمی کامل و جامع و مطابق محتوای مقاله باشد.
- در عنوان باید متغیرهای اصلی (وابسته و مستقل) ذکر گردد.
چکیده (Abstract):
- چکیده باید شامل بخشهای مقدمه، روش، نتایج و بحث باشد.
- چکیده حداکثر 250 کلمه باشد (بین250–150 کلمه) مقدمه 20% - روش ها 30% نتایج 25% - بحث 15%
کلمه های کلیدی (Keywords):
تعداد کلید واژه ها بین 3 تا 10 کلمه فارسی پیشنهاد می‌گردد.
مقدمه ( Introduction):
خصوصیات مورد نظر در تدوین مقدمه عبارتند از:
- حجم مقدمه مقاله از یک پنجم کل مقاله تجاوز نکند. (حداکثر یک صفحه)
- اهداف مطالعه که در مقدمه بیان می شود، بایستی همان مواردی باشد که در قسمت نتایج به آنها پرداخته می شود.
- اهداف جزیی یا فرضیه ها یا پرسش ها باید به طور کامل در مقدمه آورده شود.
- در صورتی که کلمات مخفف نا آشنا در مقدمه به کار رفته باشد می بایستی واژه لاتین در کنار آن کلمه نوشته شود.
- بیان مسأله با ویژگی‌های آن وهمچنین ضرورت انجام مطالعه ذکر شود.
- سابقه علمی موضوع به طور خلاصه ذکر گردد.
- بایستی از اطلاعات گسترده و غیراختصاصی و توصیف مفاهیم، همچنین ارائه جدول و تصویر در مقدمه پرهیز شود.
مواد و روش ها (Methods & Materials):
این بخش به ترتیب:
- نوع مطالعه، روش پژوهش، جامعه مورد مطالعه و معیارهای انتخاب نمونه، حجم نمونه و نحوه نمونه‌گیری ابزار و روش گردآوری داده‌ها، اعتبار و اعتماد علمی ابزار تحقیق، زمان و مکان نمونه‌گیری، نحوه انجام آزمایشها، آزمون‌های آماری وسیستم نرم‌افزاری بکارگرفته شده میباشد.
- ذکر متغیرهای مورد مطالعه، چگونگی کنترل آنها، تعداد گروه های مورد مطالعه و شاهد با توجه به نوع مطالعه، روش و نوع نمونه گیری اندازه و حجم نمونه، چند سویه بودن پژوهش و روش اجرای آن و چگونگی همسان سازی گروه‌ها برحسب نوع پژوهش ذکر شود و میزان دقت و اطمینان مورد ظر در محاسبه حجم نمونه معرفی گردد.
نتایج (Results ):
- نتایج با نظم و ترتیب منطقی و بدون توجیه و تفسیر و براساس اهداف یا سئوالات ذکر شده در مقدمه بیان شود.
- از ذکر P-value در مواردی که نتایج معنی‌دار نبوده خودداری شود. مقدار P-value همراه سطح اطمینان بیان شود.
- هر یافته فقط به یک شکل (یا در متن یا جدول و نمودار) ارائه گردد. (هر 1000 کلمه یک جدول)
- گزارش‌میانگین‌ها همراه باانحراف معیارذکرگردد.
بحث (Discussion ):
- آثار و اهمیت یافته های بدست آمده و همچنین محدودیتهای آن توضیح داده شود. در این بخش از ذکر تکرار نتایج به شکلی که در قسمت نتایج آمده است، خودداری گردد.
- در بحث علت تشابه و تفاوت نتایج مقاله با تحقیق های دیگران توضیح داده شود.
- در بحث موارد کاربرد علمی و قابلیت تعمیم پذیری نتایج بدست آمده توضیح داده شود.
- باتوجه به نتایج، بایستی پاسخ قاطعی به سئوالهای مقدمه داده شود.
منابع (References ):
جهت درج منابع در مقاله ها در حال حاضر در دانشگاههای کشور بیشتر از روش Vancouver یا روش شماره‌گذاری استفاده می‌شود.
خلاصه انگلیسی (Abstract ):
- عناوین در چکیده انگلیسی مشابه چکیده فارسی است وحجم آن حداکثر 250 کلمه و باید تطابق کامل با متن چکیده فارسی داشته باشد.